Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Bakanlığın görev alanına giren çalışmalar ve işlemlerle ilgili denetleme, inceleme ve soruşturmaları yürütmek, gerekli önlemleri almak veya aldırmak görevi Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’na verilmiştir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 91. Maddesindeki Devletin Yetkisi adlı başlıkta; “Devlet, çalışma hayatı ile ilgili mevzuatın uygulanmasını izler, denetler ve teftiş eder. Bu ödev Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı ihtiyaca yetecek sayı ve özellikte teftiş ve denetlemeye yetkili iş müfettişlerince yapılır.” denilmektedir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 24. Maddesinde de “Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasının izlenmesi ve teftişi, iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş yapmaya yetkili Bakanlık iş müfettişlerince yapılır.” denilmektedir. İş kazaları ve meslek hastalıklarına ilişkin denetleme görevi teknik iş denetmenlerine verilmektedir.
Denetimin daha çok yapıldığı alanları şöyle sıralayabiliriz:
• Yapı İşyerleri
• Metal Sektörü
• Maden İşyerleri
• Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi Kapsamındaki (SEVESO) alanlar
• Elektrik Dağıtım Şirketleri
• Gemi Yapımı Sektörü
• Geri Dönüşüm Sektörü
• Gıda Sektörü
• Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Üretim Sektörü
• Kimyasal Madde Bulunduran İşyerleri
• Mobilya ve Ağaç Ürünleri Sektörü
• Tekstil Ürünlerinin Üretildiği İşyerleri.